https://journal.bfa.uz/index.php/bfaj/issue/feedMOLIYA VA BANK ISHI2025-07-03T00:00:00+00:00Sherzod Khannaevsh.khannaev@bfa.uzOpen Journal Systems<p>“Moliya va bank ishi” jurnali – moliya, iqtisod va moliyaviy menejment masalalari bo‘yicha o‘ziga xos nazariy va amaliy tadqiqotlar natijalarini nashr etuvchi ilmiy-amaliy jurnal. Jurnalning asosiy mavzulari: pul va pul tizimi, moliya bozorlari va banklar, xalqaro moliya, firma va korporatsiyalar moliyasi, ijtimoiy moliya, makroiqtisodiy va mintaqaviy siyosatning moliyaviy jihatlari, fiskal va pul-kredit siyosati, moliyaviy monitoring, moliyaviy menejment, yangi moliyaviy texnologiya, raqamli moliyaviy aktivlar, sug'urta, narxlash, moliyaviy xavfsizlik, moliyaviy risklarni boshqarish, moliyaviy huquq.</p>https://journal.bfa.uz/index.php/bfaj/article/view/216Xitoyning “Yashil iqtisodiyot”ga o‘tishi: u na’munami?2024-05-29T10:31:47+00:00Shoxruxbek Qudratovshokhbek89@gmail.com<p>Ushbu maqolada so'nggi 40 yil davomidagi Xitoyning yashil iqtisodiyot evolyutsiyasini va o'ziga xos xususiyatlari ko’rib chiqilgan. Bundan tashqari sohalar kesimida moliya, atrof-muhit sanoati, energetika, o'rmon xo'jaligi, urbanizatsiya va sanoat ishlab chiqarishidagi asosiy sektor siyosatlari tahlil qilingan. Xitoyning yuqori sur'atlarda sanoatlashishi oqibatida yuzaga kelgan atrof-muhitning ifloslanishi va iqlim o‘zgarishining oqibatlari, yangilangan texnologiyalar va yangicha barqaror iqtisodiy choralar ko‘rish orqali yashil iqtisodiyotga o‘tish va bu o‘tishni boshqa mamlakatlarga na’muna qilib ko‘rsatish mumkinligi masalari ko‘rib chiqilgan.</p> <p> </p> <p> </p>2025-06-27T00:00:00+00:00Copyright (c) 2025 MOLIYA VA BANK ISHIhttps://journal.bfa.uz/index.php/bfaj/article/view/267Maqola YASHIL BANK TASHABBUSLARI: BANK SEKTORI BO'YICHA SIFATLI TADQIQOT2024-10-22T11:48:26+00:00Shaxzod Abduvahobovshaxzodabduvahobov@mail.ru<p>Ushbu maqolada tijorat banklari tomonidan yashil loyihalarni moliyalashtirish amaliyotini takomillashtirish, shuningdek, oddiy foydalanish, texnik va jismoniy infratuzilma, shaxsiy maʼlumotlarni himoya qilish va xavfsizligini taʼminlash, shuningdek, moddiy resurslardan samarali foydalanish va boshqa koʻrsatkichlarni hisobga olgan holda xalqaro standartlarga muvofiq xizmat koʻrsatish orqali uzluksiz va tizimli takomillashtirish jarayonlarini takomillashtirish yuzasidan olib borilayotgan ishlar. Ushbu turdagi bank faoliyatini "yashil bank" deb atash mumkin. O'zgarish - bu barcha sohalarda omon qolish uchun zamon talabidir. Banklar moliyalashtirish va investitsiya siyosati uchun yangi imkoniyatlarni taqdim etadigan talab qilinadigan iqtisodiy innovatsiyalar uchun muhim rahbarlikni ta'minlashi mumkin. Yashil bank - bu bank biznesida operatsion takomillashtirish, texnologiyalar va mijozlar odatlarini o'zgartirishni birlashtirishni anglatadi. Yashil bank amaliyotini qabul qilish nafaqat atrof-muhit uchun foydali bo'ladi, balki yuqori operatsion samaradorlik, qo'lda xatolar, firibgarlik va bank faoliyatidagi xarajatlarni kamaytirish uchun ham foyda keltiradi.</p>2025-06-27T00:00:00+00:00Copyright (c) 2025 MOLIYA VA BANK ISHIhttps://journal.bfa.uz/index.php/bfaj/article/view/269Бўрибаев Эркинжон Нарбай ўғли ТИЖОРАТ БАНКЛАРИНИНГ ҲУДУДЛАРНИ КРЕДИТЛАШ АҲАМИЯТИ ВА РИВОЖЛАНТИРИШ ИМКОНИЯТЛАРИ2024-10-25T05:58:39+00:00Erkinjon Bo‘ribayevboribayeverkinjon@gmail.com<p>Мазкур мақолада Ўзбекистон банк тизими томонидан ҳудудлар кесимида ажратилган кредитлар ва уларнинг динамикаси таҳлил. Ушбу таҳлил натижалари асосида, ҳудудларнинг ривожланиш имкониятлари ва уларни амалга ошириш усуллари муҳокама қилинган. Ҳар бир ҳудуднинг иқтисодий салоҳияти, инфратузилмаси ва ресурсларига мос равишда, кредитлаш сиёсатини диверсификация қилиш ва мақсадли ривожланиш дастурларини жорий этиш зарурлиги таъкидланган. Бундан ташқари, ҳудудлар орасидаги номутаносибликни бартараф қилиш ва уларнинг иқтисодий имкониятларини кенгайтириш учун кўп томонлама инвестицияларни жалб қилиш юзасидан хулосалар шакллантрилган.</p>2025-06-27T00:00:00+00:00Copyright (c) 2025 MOLIYA VA BANK ISHIhttps://journal.bfa.uz/index.php/bfaj/article/view/280Узбек Кимё саноатини рақамлаштирилганлик даражасини комплекс бахолашнинг мезонлари ва кўрсаткичлари2024-12-07T17:46:19+00:00Vohidjon Meliyevmelievv500@gmail.com<p>Кимё саноати жаҳон иқтисодиётида ҳал қилувчи ўрин тутиб, кўплаб тармоқлар, жумладан, ишлаб чиқариш, фармацевтика, қишлоқ хўжалиги ва истеъмол товарлари учун зарур материалларни етказиб беради. Унинг аҳамиятини ҳисобга олган ҳолда, кимё саноатини ҳар томонлама баҳолаш барқарорликни, хавфсизликни ва тартибга солиш талабларига мувофиқлигини таъминлаш учун жуда муҳимдир. Ушбу мақолада кимё саноатининг рақамлаштирилганлигги самарадорлиги ва таъсирини ҳар томонлама баҳолаш учун фойдаланиладиган мезонлар ва кўрсаткичлар ўрганилади</p>2025-06-27T00:00:00+00:00Copyright (c) 2025 MOLIYA VA BANK ISHIhttps://journal.bfa.uz/index.php/bfaj/article/view/302СТРАТЕГИИ РАЗРАБОТКИ И ВНЕДРЕНИЯ ИННОВАЦИОННЫХ БАНКОВСКИХ УСЛУГ В КОНТЕКСТЕ ОПЫТА УЗБЕКИСТАНА2025-02-24T15:18:22+00:00Dilafruz Saidovadilafruz.saidova.789@gmail.com<p>В статье изучены стратегии разработки и внедрения инновационных банковских услуг в Узбекистане. Актуальность исследования обусловлена необходимостью повышения конкурентоспособности банковского сектора страны. Использованы методы сравнительного анализа и изучения практических кейсов. Выявлены основные барьеры и факторы успешного внедрения инноваций, а также предложены рекомендации для их преодоления. Результаты исследования вносят вклад в теорию инновационного развития и предоставляют практические рекомендации для банков и регуляторов.</p>2025-06-27T00:00:00+00:00Copyright (c) 2025 MOLIYA VA BANK ISHIhttps://journal.bfa.uz/index.php/bfaj/article/view/309MAQOLA MAHSULOT TANNARXINI REJALASHTIRISH VA TAHLIL QILISH USULLARINI SAMARALI QO’LLASH MASALALARI2025-03-17T10:54:48+00:00Kamola Raimkulovakamolaxon88.88@mail.ru<p>Mazkur maqolada sanoat mahsulotlari tannarxi va uni rejalashtirishning nazariy va uslubiy asoslari yoritilgan. Xususan, tannarxni rejalashtirishda xarajatlarni turkumlarga taqsimlash va natijada ularning ratsional sarflanishi tendensiyalari ko’rib chiqiladi. Tezisda mahsulot tannarxining ishlab chiqarish rentabelligiga ta’sir etuvchi omillariga ta’riflar beriladi. Mamlakat sanoat tarmoqlarida mahsulot tannarxini rejalashtirishning zamonaviy metodlarini samarali qo’llash masalalari o’rganib chiqiladi. Maqola iqtisodiy va empirik tahlillar, jarayon kuzatuvlari va soha mutaxassislari bilan suhbatlar, savolnoma o’tkazish usullari yordamida tayyorlandi.</p>2025-06-27T00:00:00+00:00Copyright (c) 2025 MOLIYA VA BANK ISHIhttps://journal.bfa.uz/index.php/bfaj/article/view/315Vaqf qashshoqlikni qisqartirishdagi asosiy instrumentlardan biri sifatida: Indoneziya tajribasi 2025-04-09T15:19:04+00:00Aziza Makhmudovaazi0002@mail.ru<p>Ushbu maqola Indoneziyada vaqf institutining qashshoqlikni kamaytirishdagi rolini tahlil qiladi va uning tajribasini o‘rganadi. Islomiy moliya tizimining muhim tarkibiy qismi bo‘lgan vaqf tarixan ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish uchun asosiy manba bo‘lib xizmat qilgan. Tadqiqotda vaqfning iqtisodiy rivojlanishga qo‘shgan hissasi tahlil qilinib, uning ta’lim, sog‘liqni saqlash va mikromoliyalashtirish orqali ijtimoiy barqarorlikni ta’minlashga qaratilgan yondashuvlari ko‘rib chiqiladi. Biroq, tadqiqot shuni ko‘rsatadiki, vaqf tizimining samaradorligiga ma’muriy muammolar, professional menejment yetishmovchiligi va jamoatchilik ishonchining pastligi salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda. Tahlillar shuni ko‘rsatadiki, agar vaqf instituti to‘g‘ri rivojlantirilsa, u qashshoqlikni kamaytirish va barqaror rivojlanish maqsadlariga erishishda muhim vositaga aylanishi mumkin. Shu bilan birga, u islomiy tamoyillar asosida o‘zining asl mohiyatini saqlab qolishi zarur.</p>2025-06-27T00:00:00+00:00Copyright (c) 2025 MOLIYA VA BANK ISHIhttps://journal.bfa.uz/index.php/bfaj/article/view/318ОЦЕНКА ИНТЕРЕСА НАСЕЛЕНИЯ К УЧАСТИЮ НА РЫНКЕ КАПИТАЛА2025-04-24T10:10:19+00:00Islamjon Xudayberdiyevixudoyberdiyev222@gmail.com<table width="100%"> <tbody> <tr> <td width="65%"> <p><span style="vertical-align: inherit;">В статье представлен сравнительный анализ текущего состояния рынка капитала в Узбекистане и основных показателей в развивающихся странах. Исследование также включает опрос общественности, по результатам которого были разработаны рекомендации по развитию рынка капитала на основе выявленных проблем и анализа.</span></p> </td> </tr> </tbody> </table>2025-06-26T00:00:00+00:00Copyright (c) 2025 MOLIYA VA BANK ISHIhttps://journal.bfa.uz/index.php/bfaj/article/view/326O‘ZBEKISTONDA “YASHIL” MOLIYA AMALIYOTINING MUAMMOLI KREDITLAR DINAMIKASIGA TA’SIRI: BARQAROR MOLIYAVIY RIVOJLANISH YO‘LIDA TAHLILIY YONDASHUV2025-07-02T10:30:40+00:00Mashhurbek Jalalovmjalalov@bfa.uz<p> Ushbu tadqiqot O‘zbekiston bank sektorida yashil moliya hamda kredit xavfi o‘rtasidagi bog‘liqlikni empirik jihatdan tahlil qiladi. Panel regressiya modeli asosida 2020–2024-yillar davomida 35 ta tijorat banki bo‘yicha kvartal ma’lumotlaridan foydalanildi. Tadqiqot natijalari yashil loyihalarda ishtirok etayotgan banklarda nomsifatli kreditlar (NPL) darajasining past ekanligini ko‘rsatdi. Shuningdek, LOAN × GreenInvest interaksiya atamasi ham manfiy hamda statistik jihatdan ahamiyatli chiqdi, bu esa yirik kredit portfelliga ega banklarda yashil moliyalashtirish NPL darajasini yanada pasaytirishini anglatadi. RE modeli bilan FGLS usulini birlashtirish orqali heteroskedastiklik, avtokorrelyatsiya va kesimlararo bog‘liqlik kabi statistik muammolardan saqlanildi. Davlat banklarida NPL darajasi yuqori bo‘lib, likvidlik xavfi (LDR) ham NPL darajasiga musbat ta’sir qildi. Iqtisodiy o‘sish (GDPg) esa NPL darajasini kamaytiruvchi omil sifatida aniqlandi. Ushbu natijalar yashil moliyaning bank sektori barqarorligini mustahkamlash vositasi sifatida dolzarb ekanligini tasdiqlaydi. Natijalarga asoslanib, O‘zbekistonda yashil moliyalashtirishni rivojlantirish uchun ESG mezonlariga asoslangan normativ bazani mustahkamlash, yashil kreditlar uchun alohida hisobot tizimini joriy etish, shuningdek, bank xodimlarining malakasini oshirish tavsiya etiladi.</p>2025-06-27T00:00:00+00:00Copyright (c) 2025 MOLIYA VA BANK ISHI